TMO kriteri fiyatları düşürdü

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Yönetim Kurulu Üyesi Arslan Soydan, serbest piyasada düşen fındık fiyatlarına tepki gösterdi. Soydan, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) 14 lira olarak belirlediği fındık fiyatına karşın, serbest piyasada fındığın 12 lira 50 kuruştan işlem gördüğünü anımsattı. Serbest piyasanın güven vermediğini belirten  Soydan, “Zaten güven vermiş olsaydı devlet fındığa müdahale etmezdi. Şu anda devlet müdahale etmesini istememizin en büyük sebeplerinden birisi de serbest piyasa fiyatlarının istikrarsız olmasıdır. Yani üreticinin mağdur olması yönünde fiyat oluşturmasından dolayı devlet müdahale etmiştir. Piyasa baktığımız zaman devletin 14 lira, 14 lira 50 kuruştan fındık aldığı bir yerde aynı fındığa 12,50 TL demek doğru değil. Bu fındık en başta ihracatçılara lazım. Onun için üreticinin haklarını korumak lazım. Serbest piyasa baktığımızda bu hakların korunduğunu göremiyoruz. Bu nedenle üreticilerimiz serbest piyasadan umduğunu bulamayınca TMO’ya yükleniyor” diye konuştu.

Kriterler revize edilmeli

TMO’nun alım kriterlerinin revize edilmesi gerektiğine dikkat çeken Soydan, “Fındık üzerinden yine farklı oyunlar oynanmaya devam ediyor. Bu oyunlara karşı fındığın en büyük garantörü TMO’dur. Bu nedenle TMO serbest piyasada fındık fiyatının neden düştüğünün hesabını yapması gerekiyor. Bu hesabı yaparsa kendi kriterlerinde bir düzenleme yapması gerekecek. TMO’nun bazı kriterlerinde daha şeffaf olması gerekiyor. Yani bu kriterlerin biraz daha iyileştirilmesi gerekiyor. Çürük oranı yüzde 3, bunun yüzde 5, kırık oranı yüzde 5 bunun da yüzde 7 yapılması lazım. Nem oranında biraz daha esneklik sağlanmalıdır. Çünkü fındık bu aylarda sezon başındaki şeklinden biraz daha değişik olabilir. Alımların daha sık yapılması lazım. Bunlar sağlanırsa bu kez TMO’ya talep artacaktır. Serbest piyasada bu kriterler nedeniyle TMO’nun kapısından dönen fındık miktarı arttıkça serbest piyasa fiyatları aşağıya çekiyor” şeklinde konuştu.

TMO gelecek sezonlar için güven verdi

Önümüzdeki sezon için de TMO’nun üreticilere güven verdiğini ifade eden Soydan, şöyle konuştu: “Türkiye’deki bütün tarım ürünlerinde devlet müdahalesi olduğu takdirde ürünün pazara inene kadar fiyatlarının açıklanması lazım. Fındıkta da bu durum aynı. Eğer ki sezon başına kadar serbest piyasa şartları fındık üreticinin hak ettiği rakamlarda oluşmazsa, muhakkak devlet bunu dikkate alarak üretici ürününü harmandan pazara indirene kadar fiyatını açıklayacak. Bu yapılmadığı zaman üreticilerin bir bölümü fındığını ucuza veya zararına satmak zorunda kalıyor