Ordu Teknolojiye Yenildi

Ordu’nun yöreye ait giyim kuşam geleneğinin modern çağda kültürel zenginliğini kaybedip, modern ve küresel eğitimlere kendisini teslim ettiği belirtildi. Yöreye ait kıyafetlerin tek tük kırsal kesimde örneklerine rastlanıldığı kaydedildi.

Doğu Karadeniz Projesi (DOKAP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Karadeniz’in halk kültürünü ortaya çıkarıldı. Artvin, Giresun, Gümüşhane, Ordu, Rize, Trabzon ve Samsun'daki insanların geçmişten bugüne yaşayış tarzı, giyimi, halk oyunları, halk müzikleri, enstrümanları, yemekleri gibi birçok kültürel faktör yaklaşık 2,5 yıl boyunca araştırıldı. Her ilde tespit edilen kültürel faktörler kültür envanterine eklendi. Kitap haline getirilerek, internet ortamına aktarılan envanter listesinde Ordu’nun doğal ve kültür varlıkları, ‘Kültürel Varlıklar’, ‘Doğal Varlıklar’, ‘Ordu Halk Kültürü’ ve ‘Müzeler’ olarak ayrı ayrı kategorilere ayrıldı. Her detayın titizlikle incelendiği envanter çalışmasında Ordu ile ilgili şu bilgilere verildi: YÖRE AĞIZLARI Ordu ili ve yöresi ağızlarının tasnifine daha önce hazırlanan çalışmalar ışığında bakacak olursak batı Anadolu grubu ağızları içerisinde, Sinop (Boyabat hariç), Samsun (Havza ve Lâdik yöreleri hariç) ve Giresun (Şebinkarahisar ve Alucra hariç) ağızlarıyla birlikte beşinci alt ağız bölgesinde yer aldığını görürüz. Yine Ordu ili ve yöresi ağızları çerçevesinde incelediğimizde Mesudiye bölgesi istisna olarak bu sınırın dışında kalmıştır. Ordu ili sınırları içerisinde kalan topraklarda yaşayan insanların temelde birleştikleri bazı dil özellikleri vardır. Bunları şu şekilde sıralamak mümkündür: 1. “ğ ünsüzü bütün ağız yörelerinde hemen hemen hiç duyulmaz bu ses eridikten veya düştükten sonra kelimelerde ünlü uzaması ve hece kaynaşması görülür” (Demir, 2001). 2. ň sesinin bölgede yalnızca Sivas ve Tokat ağızlarının etkilemiş olduğu üçüncü ağız yöresinde nadiren duyulduğunu söylemek mümkündür. Diğer bölgelerde ise hemen hemen hiç duyulmadığını söyleyebiliriz. 3. “Katı patlamalı, tonsuz diş eti ünsüzü ç ile katı, sızmalı, tonsuz diş eti ünsüzü ş arasında telaffuz edilen ç̱ ünsüzü, Ordu ağzının ortak seslerindendir. Bu ses, Türkiye Türkçesinin diğer ağızlarında duyulmamıştır.” 4. Ünlü yuvarlaklaşması ve buna bağlı olarak da düzlük- yuvarlaklık uyumsuzluğu Ordu ağzının genel özelliklerindendir. 5. İç ve son seste r ünsüzünün düşmesi komşu illerin ağızlarına göre daha az rastlanan bir ses olayıdır. 6. Ön, iç ve son seste ünsüz tonlulaşmasının bölgede kurallı ve yaygın bir şekilde görüldüğünü söylemek mümkündür. 7. Türkiye Türkçesinin üçüncü tekil şahıs zamiri, işaret sıfatı ve belirsizlik zamiri olarak kullanılan o, bölgede u şeklinde görülmektedir. Bölgedeki farklılıklar dikkate alındığında üç ağız yöresinden bahsetmek mümkündür (Ateş, 2015). GİYİM-KUŞAM VE SÜSLENME Ordu yöresine ait giyim kuşam geleneği ya da tarzı her ne kadar modern çağda kültürel zenginliğini kaybedip güncel, modern ve küresel eğilimlere kendisini teslim etmişse de tek tük kırsal kesimde örneklerine rastlanacak numuneler de kalmıştır. Ordu’daki geleneksel kıyafet biçimlerini cümlelere dökecek olursak, kadın ve erkekte tercih edilen geleneksel tarzı şöyle özetleyebiliriz. Bu tarz aynı zamanda özel günlerde ve halk oyunlarında da kullanılmakta yaşatılmaktadır: Erkek Giysileri Yörede erkek kıyafetleri bazı kesimlerde şal ismi verilen kumaşlardan imal edilmektedir. Yörede bizzat dokunan bu kumaşlar yine yörenin kıyafet tercihlerinde kullanılmaktadır. Ordu’da mendil, kalem, kumaş pantolunu, hâkim yaka gömlek, ceket, kabalak denilen başlık, avcı yeleği, aba, yumurta topuk ayakkabı erkek elbiselerinin temelini oluşturmaktadır. Kadın Giysileri Kadın kıyafetleri ise çember, keşen peştamal, entari, havlu, oya, etek, mintan, basma, kadife elbise, yelek, şalvar, ayakta, çarık gibi unsurlardan oluşmaktadır. Kadın elbiseleri mevsimlere göre değişiklik göstermektedir. Kış aylarında basma, kadife, atlas, ipek, saten kumaşlar kullanılmaktadır. Yaz ayları için de ince saten, ipek seçilmektedir. Düğün Kıyafetleri Düğünlerde oyun oynayanlar, külot pantolon denilen aşağıları dar yukarısı geniş bir elbise giyilmektedir. Geniş ve uzun bir çizme ayağa giyilmektedir. Başa aba zıpka denilen bir fes takılmaktadır. Beyaz gömlek ve yelek de üzerlerine giymektedirler.